De perspiratione insensibili / [Johannes de Gorter].

  • Gorter, Johannes de, 1689-1762
Date:
1755
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: De perspiratione insensibili / [Johannes de Gorter]. Source: Wellcome Collection.

    18/352 (page 2)
    Perfpira- ttonis co gn itio multum valet ad ce nfer- vandara fjr.it a- tem . Ad pva- feriben- dam Dittram . Ad limi- t tnda exercitia , * DE PERSPIRAT IONIS conflantifTimani obtinendam , fed & morborum cognitionem & curationem multo facilius eruendam . Hxc cognitio ergo erit fummum, quod in Medicina defiderari poffit. / 1 III. Humanum corpus tali efl fabricatum modo, ut de fua fubflantia femper aliquid deterat, novoque nutrimento indigeat: quod detritum in fanitate per e- munftoria naturalia ablegat, affumendoque nova alimenta refarcit: & ut maneat Sanitas integra , ingeflorum fumma egeflorum fummae aequalis effe debet. Quam¬ primum major ingeritur alimentorum copia , corpori illa erit oneri, multitudine¬ que obruetur corpus: aut major fi egeritur quantitas , quam efl ingeflorum , fuo humore , quo aequilibrium fuflinebatur , defraudatur, minuitur pondere , & debi¬ litatur corpus viribus. Cognita autem perfpiratione , & quse ad ponderationem fpe6lant, intellegis , acquiritur omnium ingeflorum & egeflorum quantitatis intol¬ lemus , & , quid addendum auferendumve fit, eadem methodo elueefeit y fine Pon¬ deratione impoffibile cum fit exa61um habere omnium egeflorum & ingeflorum quantitatis notitiam , magno itaque privantur auxilio ad fanitatem confervandam hujus rei ignari. Per hanc prseterea cognitionem tempus affumptionis alimentorum opportunum, 8c quantitatem affignare licet, quod ad fanitatem confervandam noh parum utile . IV. Primum , quod a Medico petitur , efl fanitatis confervatio fex rerum non naturalium legitimo ufu , in quibus accurata Dixta praficriptio primum tenet lo¬ cum . Haec vero , quia confidit in quantitatis moderamine , qualitatifque debita e- le£lione , ponderatione accuratiffnne limitari potefl: ex ponderatione enim nofei- tur quando jejunium fit falubre vel infalubre , debita quantitas limitatur , ex quo¬ rum alimentorum genere corpus magis minufve perfpiret, expifeatur facillime . Quantitas enim ingeflorum ex egeflionibus limitanda, ut corpus diutiffime fer¬ vetur eodem pondere . Quantum & quando corpori aliquid fit detrahendum , haud facile fime hujus ad¬ miniculo definitur : non potefl enim haberi fine quantitatis perfpirationis infenfibi- lis cognitione , cum illa fola plus detrahat, quam omnes fenfibiles fimul , exaila notitia omnium egeflionum quantitatis, qusead fanitatis confervationem maxime neceffaria efl. Quantum ergo fallitur vulgus Medicorum, dimetientium ex alvi fola & urinae evacuatione omnium egeflionum quantitatem , exfpeftantium pofl copiofam ingeflionem etiam fenfibiliuin largam excretionem ! Quae fi non fucce- dat, flatim timent, corpus ne humore crudo fcateat, utuntur ergo protinus ad fanitatem confervandam nefeio quibus evacuantibus fenfibilibus. Sin vero largior fuccedat evecuatio pofl ingeflionem contenti funt. Sed mehercule nefeiunt fen- fibilium evacuationes robuflis multo parciores quam debilibus fieri : hi per urinas & alvum plus, illi per infenfibilem perfpirationem plus expellunt. Qui ergo per ponderationem plurimas, quibus cognofcitur an corpus copia laboret, detegas re¬ gulas polfidet, multo tutius & certius, quantum & quando fit evacuandum , li¬ mitat, & definit. In Exercitiis moderandis , aut Quiete imperanda , ad copiofiorem vel laudabilio¬ rem perfpirationem fufcitandam,quis aliquid certius aut pradlantius definiet, quam infenfibilis evacuationis cognitionem habens, per ipfam ponderationem , aut de- du&as inde regulas certiffimas edo£lus ? Limitare enim , augere , minuereve , cujus nulla habetur idea , temerarium & incertum efl. Cum vero nemini, nifi expe¬ rienti , aut ab illo do61o , perfpirationis quantitas cognita fit, & ipfa ad fanitatem confervandam plus quam omnes fenfibiles fimul conferat; inutile ergo non terit opus , qui perfpirationis quantitatem eruere conatur . Exercitia vero & quies , cum ad falubrem perfpirationem tanti fint momenti, ut ab iis ut plurimum dirigi fe patiatur, hujus rei ergo gnarus quantum prae caeteris valeat, in his imperandis , facile intelligitur : quippe reliquos omnes excercitiorum & quietis efferius perferu- tari non prohibetur , &, quid ad falubrem perfpirationem conferat, praeterea intelligit. * s» So-