Stelsel der heelkunde / Uit het Hoogduitsch.

  • Walther, Philipp Franz von, 1782-1849
Date:
1838
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Stelsel der heelkunde / Uit het Hoogduitsch. Source: Wellcome Collection.

    18/206 (page 14)
    ee A worden erkend. De verwonding (als daad beschouwd) is eene ziekmakende werking; de toestand van den verwonde echter is onvermijdelijk een kranke, lij- dende toestand. De eerste en vijfde klasse vormen het bestredene grensgebied, en hunne inhoud is het onder- werp der zoogenaamde geneeskundige heelkunde. Wat nu vooreerst de inwendig gevormde vreemde ligchamen betreft, zoo blijkt het juist bij deze op het duidelijkst, dat genees- en heelkunde organisch verbonden zijn, en dat zij gelijkelijk in elkander vloeijen. Gelijke on- derwerpen behooren tot beide, en moeten in beide leerstelsels, doch uit een verschillend oogpunt beschouwd worden. Opstoppingen, ziekelijke afscheidingen en pseudo-plastische verrigtingen moeten in de heelkunde bijzonder uit het oogpunt der door dezelve gevormde ligchamelijke voortbrengsels beschouwd worden. Zij worden wanneer zij langeren tijd blijven bestaan, even als de van buiten ingedrongene vreemde ligchamen, nieuwe ziekte-oorzaken, die, hierom bovenal ver- wijderd, ontlast moeten worden. Voor de heelkunde zijn zij hierom van gelijke beduidenis, als de van huiten ingedrongene vreemde ligchamen, en moeten zij in een stelsel het naast aan deze gerangschikt worden. De heelkunde leert slechts de kunstmatige handelwijs ter verwijdering der ligchamelijke voortbrengsels dezer ziekte vormende werkzaamheden. De geneeskunde daarentegen moet veeleer de ziekte vormende en voortbrengende werkzaamheid zelve beschouwen, in hare pathogenetische verhoudingen uitvorschen en bestrijden. De eerste neemt hierom overal den draad op, waar de tweede hem afscheurt en vallen laat, en beide behoeven elkander wederkeerig. ter volmaking, zoowel in de uitoefening als in de leer zelve. Op gelijke wijze is het met de ontsteking. Deze op zich zelve als zooda- nig, en vooral in haar ontstaan uit dynamische oorza- ken en in hare verschijning in inwendige werktuigen beschouwd, is zonder twijfel het onderwerp van het geneeskundig gedeelte der bijzondere ziektekunde en