Volume 2

Historia sui temporis / [Jacques-Auguste de Thou].

  • Thou, Jacques-Auguste de, 1553-1617.
Date:
1733
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Historia sui temporis / [Jacques-Auguste de Thou]. Source: Wellcome Collection.

    28/866 (page 20)
    CIDIDLX. de cetero quae fui funt muneris negligant. ]am enim ad omnium aureis, ut FranciscusII. officii fui admoneantur, fententiam horribilem illam, de fecuri ad radicem pofita, emanare debuifle. Interea ne remedia humana negligantur, e re videri, ut fcditiofi legibus coerceantur, illudque ratum ac fixum in omnium mentibus ftabiliatur, nulla dc caufa fubditis fine principis mandatu ac venia, qui armorum moderator efi, arma fumere licere. Quod ad alterum regni firmamentum attinet, quod in fubditorum erga regem benevolentia confiftat, non aliud remedium alienatis nunc ab officio animis ad eam conciliandam praefentius videri, quam fi more Gallis ufurpato conventus regni cogantur : hoc enim tribunal efie, in quo folo univerfi regni querelae audiri et commode componi poffint 3 ceteris magiftratibus ad hoc inftitutis, ut privatorum querelas, diffidia, liteis audiant, componant, dirimant: in comitiis vero publicis fubditos quafi in colloquium cum principe venire, et moderata libertate querelas expromere s viciffim et principis in contrarium rationes plerunque illorum querelis aequiores ab univerfis regni ordinibus intelligi: fic fieri, ut eundi majore aequitate ac patientia jugum non regis, fed multis oneribus gravati imperii fine murmure ac falva principi debita obedientia in pofterum ferant. In eam rem multa vehementi oratione a Viennenfi addita j quibus haud dubie Guifianorum animos pupugit vir redi pro- pofiti retinens et ab omni alfentatione alienus, ideoque minus aulicis acceptus. Poftridie Colinius fententiam dixit; pauca de libellis a fe oblatis praefatus, quos fubfcribi ab iis, a quibus acceperat, cum peteret, refpondilfe illos, fi opus efiet, LCI3 homines iis fubfcripturos ; fermonem de fubditorum erga regem bene¬ volentia perfequitur, nihilque perniciofius accidere polle ait, quam fi princeps a fuis metuat, et viciffim ab illis timeatur : male adeo confultum videri, ado- lefcentem regem in eo metu inter excubias et formidolofam ftipatorum cohortem educari; nam hoc fpedaculo paulatim in animis hominum benevolentiam ex- ftingui, et odium loco illius fuccedcre : potius regem a proximorum confiliis id difeere debere, nullum fatis validum ac diuturnum imperium, quod metu et odio retineatur 5 et vanefeere fenfim obfequium, fi aliunde quam ab antiquis regni legibus fubfidium petatur. Tandem cenfuit, errores e domo Dei quam poterit commodiffima via tollendos: infuper circumdatam regi cuftodiam amo¬ vendam, ordinumque conveiltus quamprimum convocandos. Guifius, cui fu- fpedum erat Colinii ingenium, nominatim illius fententiae infolentiam corripit; regem fapientiffimae parentis ftudio ita educatum, ut ejus juventa non metu et odio, fed 6ptimis fapientiae praeceptis inftruda magnam de fe fpem excitaverit: verum huc decidilfe eunda fceleratorum quorundam machinationibus, ut militari fiipatu regis vitam adverfus rebellium conatus muniri oportuerit: contra regiam majellatem, non contra ejus miniftros, uti vulgo maligne jadatur, initam nuper conjurationem ambigi non polfe. Ad religionem quod fpedat, fe dodiorum judicio ftare: ceterum hoc proteftari, nulla unquam concilia tanti apud fe fore, ut ab antiquo majorum cultu ulla in re ac praecipue in facrofandi myfterii quacftione defledat. De ordinum convocatione, regis voluntatem omnino ampledi. Ultimus cardinalis Lotaringus in libellos illos, quamvis ad modefiiam * in fpe- ciem compofitos, acriter invedus, pro fuperbiffimis accipiendos dixit, eofque, qui illos fabricaverint, hadenus obedienteis fore, fi rex pravis ipforum opinioni¬ bus afientiretur. Nam quo alio pertinere, conventuros lcid homines, ut iis fubfcribant ? fi vero templa illis concedantur, ecquid aliud elfe, quam dam¬ natam eorum dodrinam 0 approbari ? perlpicuum porro elfe, quo perniciofa eorum V7 AR. LECT. * in fpeciem defunt. P. D. o. f. d. P approbare. P. D. o. f.