Volume 3

Gerardi van Swieten Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos, de cognoscendis et curandis morbis.

  • Swieten, Gerard, Freiherr van, 1700-1772.
Date:
1745-1772
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Gerardi van Swieten Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos, de cognoscendis et curandis morbis. Source: Wellcome Collection.

    692/702 (page 680)
    680 E'MP Y E'M.A. $. II9r; idem docent. Verum & alia obfervatio habetur, quae magis mirabilis eft ubi nempe Empyema , largo fatis foramine , inter feptimam & octavam. coftam , viam invenerat , tumoremque fecerat durum , cuti concolorem, & magnitudine caput infantis acquantem : cum gravida effet jam per quatuor menfes aegra , difficillime refpiraret ;. diarrhoea continua cum tenesmo ad- eífet , & fudores colliquativi, febris he&ica corpus depafceretur , pro de- fperata habebatur : peritus Chirurgus fcalpellum ad aliquot pollicum pro- funditatem per medium tumoris centrum adegit , antequam pus prodiret , quod tunc magno impetu & copia exivit. ^ 5cequenti die invenit pus bo- num in faecibus alvinis , ejusdem coloris & confiftentiae ac illud ,' quod ex aperto tumore fluxerat ; & fimile pus in urina emifla fubfidere vidit. Evafit autem haec mulier ex tanto periculo, licet abortum paffa fuerit fexta die poít operationem inítitutam ;. & pottea adhuc tres peperit pro- les (x). lllud inprimis notari meretur in hoc cafu, quod, licet magna copia puris per vulnus factum eflluxerit , && quotidie perrexerit exire, ta- men pars notabilis puris per alvum & urinam exiverit ;; adeoque videtur non adeo difficulter pus hos exitus invenire. Quaenam autem conducant, tam in victu, quam remediis, in tali cafu, dictum fuit ad. $. 8p2. 853., ubi de materia morboía, in Peripneumonia per has vias exitum moliente , dicebatur. ! Patet ergo, quod, poftquam conftiterit, vomicam ruptam effe, per qua- tuor vel quinque dies attendere debeat Medicus , an figna quaedam puris evacuandi per has vias appareant : fin minus, tunc cogitandum eít de tho- racis paracentefi, quae non debet differri nimis diu, ut cum felici fucces- fu fiat. i y. Quo in loco thoracis apertura fieri debeat , & ^ quaenam cautelae in hac operatione requirantur, antea ad $. 303. y. pluribus dictum fuit, ubi de educendo fanguine ex thoracis cavo agebatur: quae omnia pariter ob- fervanda funt , ubi pus evacuari debet. Verum fanguis extravafatus folet fimul & femel emitti , quia plerumque non diu ibi haefit ; adeoque non- dum corruptus eft, & pulmo fatis integer ac firmus. ^ Ubi autem pulmo diu macceratus fuit pure illum alluente, tunc faepe, educta tota quantitate puris, fanguis fubito implens vafa pulmonis, fere tabefacta, illa rumpere poffet , & fubita mors quandoque fequeretur ; quod Zpperrates (y) opti- me monuit, uti tunc ad illam paragraphum dictum fuit. | Hoc monitum Hipporratis ,omnes periti Chirurgi obfervant , nec fimul & femel, fed per vices, emittunt pus per aperturam thoracis. Neceffe eft ergo, ut turun- da immiffa obturetur apertura, cum caeteroquin in pectoris vulneribus dam- nofum turundarum ufum invenerint Chirurgi , utiad $. 304. dictum fuit. Simul & abítergens fed lene liquidum, poftquam maxima copia puris jam educta fuit , folet per aperturam injicig decoctum hordei, v. g., in cujus libra j un- (x) Medical Effays Tom. V. $. 32. pag. 422. (y) Aphor. 27. Se&. VI,