Bijdragen tot de ontleedkundige kennis aangaande Nautilus pompilius L. : vooral met betrekking tot het mannelijke dier / door J. Van Der Hoeven.

  • Hoeven, Jan van der, 1802-1868.
Date:
1856
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Bijdragen tot de ontleedkundige kennis aangaande Nautilus pompilius L. : vooral met betrekking tot het mannelijke dier / door J. Van Der Hoeven. Source: Wellcome Collection.

Provider: This material has been provided by The Royal College of Surgeons of England. The original may be consulted at The Royal College of Surgeons of England.

    11/42 (page 9)
    eene eironde, aan de bovenvlakte bolle, aan de onderzijde platte gedaante, en ligt als een klein kussen onder en achter het tongbeen en tegen de on- dervlakte van den aanvang van den slokdarm. Opent men de huidplooi, waarin het besloten ligt, dan ziet men, dat het orgaan uit twee zijdelingsche deelen bestaat, van een boonvormige gedaante, die van voren met eenen bollen rand naar elkander gekeerd zijn. Deze twee randen zijn door 7 of meer inker- vingen *), van twee tot drie m. m. diep, in platte, vicrvlakkige, naar binnen toe smaller wordende slippen verdeeld. Als men door cene overlangsche snede de twee zijdelingsche deelen van elkander scheidt, dan ziet men in elk dezer deelen nog nagenoeg veertien, zeer dunne plaatjes, die schuins naar den bin- nenrand en naar beneden loopen; het buitenste dezer plaatjes ligt tegen een kolfvormig, glad deel, dat naar beneden toe breeder wordt. Aan de buitenzijde van dit deel ligt eene kleine holte tusschcn den vrij dikken buitenwand, die door dwarse, losse vezels gevormd wordt. Vergelijken wij nu deze inrigting met die, welke bij de vrouwelijke voor- werpen van Nautilus voorkomt (vergel. PI. V). Hier zijn aan weerszijde twee lappen, die in vingervormige slippen verdeeld zijn *f*). Het bovenste paar is breeder, en draagt gewoorilijk of bijkans altijd twaalf voelerljes §). De huidplooi, die deze lappen aan de onderzijde met de buitenste groote taster-slippen vereenigt, is door eene menigte fijnvliezige blaadjes bedekt, die in twee groepen ge- scheiden zijn**]. Het onderste paar ligt binnen den kring van het bovenste paar en onmiddellijk tegen de vleezige massa, die de kaken omgeeft. Deze onderste lappen zijn smaller; zij ontstaan met een steelvormig deel, dat naar voren toe in een breeder, bandvormig deel overgaat, en terzijde tegen de vleezige mondmassa opklimt. Ik vond hier zestien voelcrtjes aan de regter-, *) In het in 1847 door mij onderzocht voorwerp vond ik tien of elf van deze tetragonale slippen. Transact, of the zool. Soc. IV. I. p. 27. PI. 8. fig. 9. f) /'Foar processes, which may be lermed labiaV’ Owen, Mem. on the Nautilus, p. 14. Va- lenciennes, die eene vrij gedwongene analogie met de armen der dibranchiata tracht voor te staan, noemt deze deelen bras internes. §) Hier vonden Owen en W. Vrolik twaalf tentacula, waarmede ook mijne waarnemingen steeds overeenkwamen; Valenciennes vond dertien tentacula, t. a. p. p. 274. ) Daar dit deel door Owen en Valenciennes niet behoorlijk is afgebeeld, meenden wij daarvan eene figuur bij onze tegenwoordige Verhandeling te moeten voegen. (Zie onze laatste plaat, fig. 4 /3.) 36 WIS- EN NATL’URK. VERH. LER KONI.NKL. AKADEMIE. DEEL III.