Volume 3

Glossarium mediae et infimae latinitatis / conditum a Carolo Dufresne, domino Du Cange, auctum a monachis ordinis S. Benedicti cum supplementis integris D.P. Carpenterii et additamentis Adelungii, et aliorum digessit G.A.L. Henschel.

Date:
1840-1850
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Glossarium mediae et infimae latinitatis / conditum a Carolo Dufresne, domino Du Cange, auctum a monachis ordinis S. Benedicti cum supplementis integris D.P. Carpenterii et additamentis Adelungii, et aliorum digessit G.A.L. Henschel. Source: Wellcome Collection.

Provider: This material has been provided by the Royal College of Physicians of Edinburgh. The original may be consulted at the Royal College of Physicians of Edinburgh.

    27/990 (page 15)
    ^ EFFUTARE, oaoXo-^cTv, Conjiteri. Gloss, f Lat. Gr. Sangennan. f EFICAKE, Judicium ann. 862. inter Instrum. (om. i. novse Hist. Occitan;e col. 116 : Tunc decrevimus juclichiin per Gofho- rwn legem, et ordinavimiis Raiiitrico misxo nostra, ut super ipsas res venire facirit, et fie Jurtibus Petroite Eficat, et partihus Richimiro nvnuhttaria Richimiro Abbate jure revestue fuciat. Suspicor legendnm Effor- cifit; eadein enim \idetur notio. Hie agiliir de Petrolic, qui rem Abbatis Richimiri propriam vendidcral. Juxta Legem Wisi- gotliorum in praediclo Judicio laudatam lib. 5. tit. 4. § 8 : Qui alienani rem venderc vel donare prtesumpsit, Duplom se domino cogatur exsok'ere. Ad banc legem , ut puto, releruntur hzec verba : De furiibus Petrone Eficat, hoc est, si recte'interpretor, ejfor- cifit, seu mulclet Petrone, quod rem suam vendere prtesiimpserit. Furtibus pro furtis hie esse existimo. Vide Efforciurc et Fur/us. [* polius Eficere; f. pro Efficere : adeo ut sensiis sit, de furtis Petrone inqiiirat vel efficiat, etc.] [** f. de fnribus Petrone ej'iciut.] EFOIIA. Orig. Murensis Monasterii pag. ID : Libriun Regum cum Job et Tlwbia, et Judith, et Hester, et Mnchuhmorum, et Parulipnmenon , et Eforn, Pag. 3o. Duo libri Macliab(eorum, et Parrdipomenon, et Eforus. [Mendum est ^ro Esdras.'\ [** An Judicum P] T EFKANGERE, Effringere. Testam. anni 6go. apud Felibianum Histor. San- Dionj's. pag. xi : Ut nut/us cum ilia per- sonu, (pue voluntatem nostram out delibera- tionem Efrangere voluerit, communecare nan prcesumat. * Hinc nosfris Effresler, eodem signifi- catu. Mirac. Mss. B. M. V. lib. i : La grans clnctie de no clocliier. Qui ne se degne raic locliier, Se n'est pour I'u ou pour mcslee, Brisie fu et Et'freslce. * Efracer, pro Dilacerare, vulgo De- chirer, in Lit. remiss, ann. i382. in Reg. 120. Chartoph. reg. ch. 275 : Icellui Biset procedant de pix en pix le prit el ahert par tele mauiere, qu'il lui Efraca mantel, cha- peron et aumitsse. * EFRICUM , Idem 'quod Ilalis Ripri, quibus, ex Acad. Cruscanis, e ogni tugliu- mento di terrenn, Inclsio agri, fossae spe- cies, qua agri separantur, et dislingiintur. Consuet. Nfapolit. Mss. : Si duorum terne sunt confines, qiiaruin una est eniineutiori loco, alia inferiori, si'.'e in loco depresso, . . . nisi ostendatur si\'e d/stinguutur una terra ab alia per terminos finales, vel per iiistrii- menfa publica, per quos dicatur et declara- tur esse ejus, qui inferioreni terrain, sii'e terram, qiue est in loco depresso , habet, ut quod servatur in ripa, idem in eo, quod se- cundum vulgarem iistim loquendi Neapolis Efricuni dicitur, haberis (f. habebit), terrain inferioreni, sive in loco depresso, potest prope ripam sive Efricuin cum bob us junctis arare terram suam , et in tantum quantum potest, cum ipsis bobus junctis araudo ter- ram suam poterit appropiuquare ad ripain el Efriciim. *EGALARE, Egallare, /Equare, census et servitia inter vassallos cohseredes sequa EGA portione partiri, Terrear. Bellijoc. ann. j 1529. fol. 96. v : D.'bere confiietur . . . . [ unum denariiim Fieniiensem monetae pro;- \ dictcc de annuo servltio, Egalalo cum dido Michon. Infra : Egallato. Hinc * Eg vLLATio, P.irlitio , divisio, in eodem Terrear. fol. 8. r : Item nnvcin deuarios Fiennenses, .... Egidlatione facta inter dictos confitentes, Bonilum et Jnluiniieni Crozier. Glossar. Provinc. Lat. ex Cod. reg. ji^'i-j : Egalesa, Prov. wpialitas , parilitas. Eguument, :equaliter, in Charta ann. i3i)i. ex Reg. 140. Chartopl). reg. ch. 98 : Fint livres de rente annuclle et perpetiielle, a di- | stribuer Egaument d ceulx,qui serontau long desdilesmesses. Ingaument, eodem intellectu, in Chron. S. Dion. torn. 3. Collect Hi- stor. Franc, pag. 287. et Oe/ment, in Charta Joan, comit. Catalaun. ann. 1232. ex Reg. Comitat. Clarimont. : Les amendes seroiil Oelnient communes de moy et dou prieur de Bragny. Onniement, eadem notione, apud Bellom. iMs. cap. i4- Vide infra Equantia. f EGALATIO, Extequatio. V. Exgahitio. f EGALDIITM, Idem quod infra Esgar- dium, Judicium, sententia. Consuetud. Lemovic. art. 41 • Satisfarto de meliora- lionibus, si quas fecerit acquisilor, ad Egal- diiim Cousiilatus. * I. EGAMSARE, Ex aequo partiri. Pa- ctum inter Ludov. dom. de Castro-novo et homines ejusd. loci ann. i Jfii : Exdiclis liahitatoribiis eligentur quatiior probi viri, qui dictum lalUuni EgaUsabiinttam super .ye, quam super alios habiUilores. Vide Per- (equatores. * 2. EGAMSARE Po.NDUs , Illud ad exen:plar expendere Stat. Avenion. lib. i. rubr. 24- pag. 9f> : Habeat curia p'^ues se simile pondus Parisieuse legale, et alia pon- dera legidia adponderandiim scuta, testones et alias monetas , cum quibus pondera legiti- mcntur sen Egalisenlur. f EGALITAS, iEquitas. Charta Petri de Briand Abb. S. Joannis Angeriac. ann. 1595. e Charlulario ejus Rlonasterii pag. 557 : Nns lie vita, mnril/us, probilale, Ega- litate, experientia et iiidustria fratris Jo- hannis Pasquier. . . deiile cerliorati, etc. * EGALLARE, Egallvtio. Vide supra Egalare. I EGALUSI. De egalo, id est, /Eque, pariler. Gall. Eg dement. Formula exor- cismorum apud Baluz. lom. 2. Capitula- rium col. 6fi4 ; Ut vos nan offewlat Dominiis de radio solis, siciil voi of/euelit de Egalo flos in nomine sane tie Tiiiiitatis. Amen. * EGAUNNITM, pro A'//i,'(7«««w , Fraus . dolus. (>hartul. de D )miiia in Delphin. ch. 11 : 5/ (juid juris in supriidicto hoiiore habe- bant, totuin fideliier et sine Egaunno ad prm- d cluin mouaslerium de Domiiia dnnin erunt- Vide Iiigniuin i. Hinc Egener et Esgeiier, pro Fraudare, nocere , ut videtur, in Lit. ann. 1375. torn fi. Ordinat. reg. p ig. 148 : En qiioy le cnminiin de lailicte ville el du pais d'em'irnn , qui ach ite sel en ladicte ville, a este et est moult fruiide et Egene par lesdiz vendeurs. Lit. remiss, ann. 1394. in Reg. i^Pi. Chartoph. reg. ch. 2i5 : Plusieurs gens appnrtoient du sel en petiz vaisselez et le mil ssoieiit pour nous Esgener et tolir nostre droit. Pro Im ninucre, privare, vulgo Ap- paiH'rir, diiniuuer, in aiiis Lit. ann. 1407. EGI r5 torn. 9. earumd. Ordinat. pag. 3t2 : Sans grei'cr partie ou Egener son droit. Charta ann. i322. ex Tabul. S. Pet. Carnot. : Et nous regiiardens en pilie et meus de bone volenle, nc voiilens [)as que I'eglise fut Es- geriee des dons que ton leur avoit fais, etc. T EGEATOR, Hortator nuvis, a mari Egeo. Gloss. Isid. ad quas recte Greevius; De mari /Egeo nugae. Lege ex Papia : Egetor, rr{'h(i>o Greece, Hurtator; nniiirum y.i- * Rectius in Glossar. Provinc. Lat. ex Cod. reg. 7607 : Egeator, locator navis, Nauchier, Prov. If EGEXTIA. Charta Henrici Regis Angl. in Hist. Harcur. torn. 3. pag. i5i : Sciant me reddidisse et prw^enti carta coufirmasse. Baldino filio Gisleherti Seri.'ieati meo tolas Egentias suas el ministeria sua. Legendum Sergentias, Gall. Sergenlerie. Oflicium Ser- vientis, seu Apparitoris, Gall. Sergent. Vide Serviejis. EGER.^RE, apud Papiam MS. est Sper- nere, deteslari, exec rare. I EGERIA, Noxia. Gloss. Isid. Optime Reinesius in Variis lib. 1. cap. 8. correxit Nixia; quod Egeria sit nyiiipha, quae preesit |)uerperiis. Sunt verba Graevii. 1 EGESTAS, Infirmitas. Albin. Alcuin. Flaccus in Miraculis S. Richarii April, torn. 3. pag. 455 : In grai'issimam incidit Egestatem, iia ut nec se valuisset in aliud vertere latus. EGESTITOSUS, Egenus, egens : Men- diciis, Isidoro in Gloss. Miseriis oppressusy Papiae. Gloss. Gr. Lat. : E/'y=-/,;, Egestuosus, iiidigens, imliga. Salvianus lib. 1. de Gu- bern. Dei : In comparalioiie dudum sui Egestuosus, in conipni-atioue sui solus. Idem lib. 4 • (fbsecrans, ne homini misero et Egestiioso rem ac substantiam suam lolleret. Utilur et lib. 5. et 7. et ad Eccles. Cathol. lib. 3. et 4- ut et Victor in Epit. in Cocceio Nerva. * EGESTUS, Exundatio, Gall. Decharge. Charta ann. i322 : Dido Bernardo Petrus la Veruha dedit aquagliim et Egestum sive meatum per terras el prata ejusdem domicelli ad aquaudum. f EGET<»R. Vide Egeator. * EGGHEWAPEXE, vox Germanica. Charta Ernesii ducis Brunsvic. ann. i335. apud Ludewig tom. 10. Reliq. M.S. pag, 27 : I/em si iil qiiis inriisa/ur de Iiiijiismodi hesionibus, nemo potest vel debet proscribi , morte accepta, nisi lirsio fiat cum armis, qua; riocanliir Egghewapeiie. Vide ff'apel- drinc. [** Sunt Arma acuta. Vide Hallaus. Glossar. Germ. col. 254 voce Erl<e waffen^ * EGIDIARE , pro .£'-/>//we, cum iEgide pugnare, certare. Glossar. Lit. Gall, ex Cod. reg. 7(192 : Egidiare, Eseremir. Vul- ^al'mfi, Escnmer Vide infra Ensiltidiiim. EGiniEX'SKS Denaku, Qui cudebantur in civitate S. Rgidii, vel nummi Comitum Tolosse, qui Coinites S. Egidii vulgo appel- labantur. Sulidi Egidiensium denuriorum , in C^harla Gibeiini Archiep. Arelatensis ann. iiofi. [* Vide in /lloneta Baionuin.] EGTLDE. Leges Henrici I. Regis Angl. cap. 88 : Si qiiis aliuiii f'ugieiis, ut ira de- cerlantiiim vel causa perseipienlium srepius impetravit, priecipitio vel aliquo mnriatur, reddat euin, qui injiiste perjugiebat, nec