Volume 2

De eo quod vitam constituit in corpore animali disquisitio physiologica : publice in inclyta Groningo-Omlandica Academia defensa / Matthaei van Geuns Groningani.

  • Geuns, Matthias van, 1735-1817
Date:
1758
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: De eo quod vitam constituit in corpore animali disquisitio physiologica : publice in inclyta Groningo-Omlandica Academia defensa / Matthaei van Geuns Groningani. Source: Wellcome Collection.

    52/56 (page 44)
    plici fibrae irritatione fit (§. XXXI.);'et relata per nervum ad animam quadam affe&ae fibrae notitia, hujus nutu, per nervum iterum delato, commoveri, quae proprie eft fibrae ad perceptionem five fenlum contractio» Quodfi ergo neque de animae influxu univerfali, ne,que de peculiari fenfiti- vo, partium attioni praefe&o, principio, neque de natura vivente, fe cui¬ dam probare potuerint fententiae ; is etiam non adeo facile, comparando fibra¬ rum Angularem ex irritamento mutationem et a6lionern duplici quafi in ipfis a^nofcendae facultati ,percipiendi nempe ftitnuluM et perceptioni convenienter J'e mo* vendi, anfam praebeat oportet fufpicioni, de adfcripta tali mero corpori pro¬ prietate, quae corporis naturae adverfa eaque longe ftiperior eft (0- Quam¬ vis enim vis vitalis phaenomena mira fatis atque Angularia Ant , peculiari e- tiam ideo irritabilitatis nomine ab aliis phyficis magis vulgatis qualitatibus di- flinguenda ; non tamen omni poflibili explicatione ea ita deftituiet extra omnem naturae ordinem efle,oflendere conatus fum, ut ad abfurdam quandam qualitatem vel diflin&um a corporea natura principium confugere hic opus foret. Si vero quis,ad normam iftius in duplicem facultatem diviAonis, in Abra vi¬ va per irritamentum commovenda duplicem quendam flatum diflinguere opus putet, is eam Abrae aptitudinem, qua, ante conta&um irritamenti,contractio¬ nem vitalem exferere quidem parata eft fed non a£tu exferit, Abrae facultatem vita- (5) Ex ea ambiguitate nata videtur aliorum opinio „ corpora uuda non poife propria vi ad ftimulum fe vitaliter contrahere, quia nempe puta¬ batur tum etiam requiri in corpore merofenfum, perceptionem , adeoque cogitationis quandam fpeciem, quam ut caufam dirigentem excipiat contra&io. Sic certe interpretanda videntur haec: — if it be imagined, that the all-wife Auttor has given to animal fibrei a power of'fen- fation, and of gener at ing moton — it is equally as abfurd as to adferibe to it a power of thinking — nor is ther any tbing more re fembling will» felfdetermination, or real aStive power in the — parts of matter &c„ whytt on vit. m. p. 2.41. feq. Item: real attivity, (quam elfe auftori eam quam praecedit fpontanea de¬ terminatio et optio jam intelligitur; is r.ot more confiflent witb matters nature than fecling or tbought. Phyf ejf. p. 185. Quo et fere.redeunt 11. f. delii contra partium irritabilem vim feru- puli. vid. animadv. in irrit. ton.fenfat. &c. Er- Lang. 1752. §. 18. 19. Inculcandum ergo de- nuo eft, non expofeere adfertam corporeae fi¬ brae vim a&ivam, fenfus comitationem , neque praecedentem adionis optionem, fpontaneamve ad eam determinationem, conf- §. XXXIX &c. An vero etiam adeo inops fuifle putatur naturae po¬ tentia, ut fubftantias vi motrice praeditas creare, ficque corpora varia agendi vi confpicua exin¬ de formare non potuerit, nifi ipfifimul fentien- di vim addiderit, quae fola vim motricem ciere pofiet, non vero ipfe absque fenfu impulfus ? Ceterum non facile quemquam ex eo, quod ili. leibnitius fimplicibus corporum elementis tribuerit percipiendi quamdam ac pro fitu fuo univerfum repraefentandi facultatem , irritabili¬ tatis nomen cutn eo facultatis percipiendi jufta ratione commutari poffe putabit, nofira enim facultas vivae fibrae (quantum jam compofitae!) per ipfam fuam ad vitam dispofitionem propria, eft, evertenda quam primum haec turbata fue¬ rit; illa vero ipfi inhaerens elementorum fim- plici naturae nulla compofuionis partium dilfo- lutione delenda venit.