Volume 1

De eo quod vitam constituit in corpore animali disquisitio physiologica : publice in inclyta Groningo-Omlandica Academia defensa / Matthaei van Geuns Groningani.

  • Geuns, Matthias van, 1735-1817
Date:
1758
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: De eo quod vitam constituit in corpore animali disquisitio physiologica : publice in inclyta Groningo-Omlandica Academia defensa / Matthaei van Geuns Groningani. Source: Wellcome Collection.

    18/56 (page 10)
    DISPICITUR PRIMO AN VITALITER AGENDI PRINCIPIUM IPSIS MOTRICIBUS FIBRIS INHAEREAT ET QUA RATIONE. 5. XI. Fibrae nempe contractione tali (§. IX.) fungentes, conpofitae in for¬ mam partium fingularum ad vitam motu fuo conferentium (J. VII.), hac non tantum vicinitate et implicatione fecum cohaerent, fed et ne&i invicem ob- fervantur (ne dicam de telae cellulofae illa per totum corpus continuitate $. VIII.) binis praecipue ad fingulas corporis partes pertinentibus fyfthematis. Horum alterutn vaforum fanguiferorum atque ex iis natorum eft , quod communi ad cor origine inde ad quaelibet organa , partes fibrasque pertinet ; alterum eft nervorum, quod ex encephalo vel dire£te , vel fpinalis medullae interventu, ortum, per omne itidem corpus propagatur. Quibus jam confideratis , tri¬ plex efte patet via, qua quis ad caufae fimplicis iftius fibrarum contra&ionis, ut generalis vitae phaenomeni (§. IX.), fedem inveftigandam, que'at incedere. «. Vel enim fibris fingulis per fe propria atque firmiter inhaerens aflumi pollet ad contra£liones indefefla promtitudo, ut peculiaris phyfica qualitas,qua totidem quafi machinulas in ftatu violentopofitas referrent, quae nullam extrin- fecus accedentem vim requirerent, fed folam fubftantiae fibrae confervationem, et obftaculorum remotionem O). Vel /3. efte tantum illam fibrarum contra&ionem primae cujusdam in corpo¬ re moventis caufae effeflum , quae efficaciam fuam , per quoddam ad totum corpus pertinens fyfthema quaquavorfum exferat. Sic nempe fibrae nudorum iilftrumentorum, aliunde agitandorum, vice fungerentur 5 plane uti penduli, indicum rotarumque in horologio motus et a£lio ab eorum nexu cum el.atere vel pondere movente, et machinarum in molendinis agitatio a venti in alas impulfu, derivanda venit 00. y. Vel (s) Nimirum haec fe primum offerret con- je<5tura illi, qui, confiderato folummodo fibra¬ rum contraftioms phaenomeno , non attenderet vel nondum expertus fuiffet alicujus toti corpo¬ ri communis fyfthematis eo fpeftans influxus,ita ut harmonia quafi univerfalis fibrarum folum ip- forum ad corporis funftiones nexum abfolveret. (a) Sic fentire videas viros vere magnos. Ne enim veterum de igne centrali, flammula vi¬ tae, calidoque innato , in corde hofpitantibus atque inde vitalitatem in omne corpus diffundenti¬ bus, commenta memorem (quae tamen hocaevo adhuc audacter quafi nova repetita videas in Lettres fur le prine, du mouv. des etres organis. Amft. 1754.) huc fpettare noto illas infinita fe¬ re varietate diftinftas hypothefes ,de corde , de encephalo, de cerebello, de dura matre &c. ut univerfalibus vitae principiis. Fibras nempe mufculares fabrica fua totidem referre veficulas oblongas ut plurimum aflumtum eft , vid. hal- ler comment. boerh. vol. III. p. 347. efleque in illas veficulas vel continuatum vel. infertum minimum arteriolae vel nervuli ramulum , quo vel fanguinis, vel , ut plurimi volunt , fluidi liervei copiofiore in eas influxu, vel utriusque confufi expanfione, vel aeris exglobulis fangui- neis