Volume 1

De eo quod vitam constituit in corpore animali disquisitio physiologica : publice in inclyta Groningo-Omlandica Academia defensa / Matthaei van Geuns Groningani.

  • Geuns, Matthias van, 1735-1817
Date:
1758
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: De eo quod vitam constituit in corpore animali disquisitio physiologica : publice in inclyta Groningo-Omlandica Academia defensa / Matthaei van Geuns Groningani. Source: Wellcome Collection.

    15/56 (page 7)
    §. VIII. Sed in omnibus his vitae a&ionibus, vel iis faltim in quas certius inquiri poteft, univerfali aliquo atque fimplici natura uti videtur inftrumento; cujus diverfa folummodo, in diverfam partium conformationem et organorum ftrutturam, difpolitio et varia connexio omni,*in vivo corpore requifitae, motuum et effedtuum varietati fufficit. Conftat nempe , cundftas noftri corporis partes refolvi in fibras, has vero fibrillis non determinandae tenuitatis, Ion* gioribus, latioribus, irregularifque figurae conflare (0*. Sunt autem, primo, fibrillae laminulaeque tales inorganicae vario fitu, decurfu et implicatione ita inter fe contextae ,ut telam aliquam referant minus regularem, quae compa&a et complanata membranas efficit, etiam infigniores, quaeque convoluta vaforumplu* rimam conftituit lubfbantiam, imo per totum corpus , cellulofae telae nomine, extenfa, et frequenter adipe referta vacuitates inter partes fere replet , vafo- rum dein decurfum firmat ipfaque vaginis inftruit, cum iis quoque omnem vif- cerum et glandularum fubitantiam fere conftituit, quam veteres dixe¬ runt. Conftitutione interim fua, firmitate, denficate, duritie, colore, fibril¬ larumque et laminularum fubtilitate, implicatione’aliifque proprietatibus, in lingulis fere partibus fed praecipue in vifceribus variat haec tela, et varie etiam inde in diverfis partibus, fi vitaliter agendi quandam facultatem habeat, aget. Videtur porro ipfis etiam partibus durioribus, cartilaginibus offibufque, ortum largiri. Efficit adeoque longe maximam corporis integri partem tela cellulofa varie formata (/)• Sed, dein, fibrae aliae ordinato et,quoufque oculus difcer- nit, dinis non alium admitterent terminum , quam quem faceret vafculum fiinpliciffitnum ex mem¬ branula convolutum, quam folae fibi appoficae fibrillae elementares, (olidae, ex particulis ter¬ reis, in longitudinem difpofitis , intercedente quodam glutine conferruminatae, conftituanc. vid. inft. Med. §. 439. cum praeliti, ad h. 1. et nota b halleri, dein apborim. 38, 39 cura conim, van swieten, et maxime evidenter Me- thod. jhid. med. ex edit, halleri, p. 246. feqq. Sed obfiant huic fententiae ea quae in textu addo, et ex inftituto eam oppugnat cel. albikvs anno?, acad. L. III. c. 1. (f) Conf. halleri citata elem. Phyftol. V. I. pagg. 2,8—12,17—21. ex quibus, pag. 22, omne corpus,praeter fibram mufcularem et me¬ dullam cerebri , tela cellulofa tandem confici proponit. Sed cl. ludwig inft. Pbyftol. §. 132, 135. innuere videtur, quod omnis corporis, etiam fibrarum mufcularium, minimae fibrillae non fungi ftatuunt, aperte fatis motum agnofcunt, fed non reliquis vitalibus a&ionibus fimilem, qualis verius obtinebit, fi fluido quodam vehen¬ do munere fungi probabili magis fpecie afluma- tur. An enim abfque omni canaliculorum ner- veorum a&ione contra&oria, foli externo ini- pulfuifenfuum aftio debetur? anet adio qua ner¬ vi mufculos ad voluntatem cient? an denique ftaminum nervoforum, §.praec. memorata, in cerebro agitatio abfque ipfis propria a&ivitate? fed de his infra. (s) Conf. ampla fibrae hifioria ilh v. iialler in diu exfoettati majoris phyfiologici operis feft. 1. libr. I. Voluminis I. a. 1757. Laufannae edi¬ ti. Ex minimis autem fibrillis ita quidem com¬ poni folida (latuit fubtile boerhaavii et fequa- cium ingenium, ut omnia vafis effici dicerent, quae , fafta convolutione membranae , quam conflituerent alia fibi intertexta vafa, in fuas membranas iterum explicanda, hujus viciffitu-