[Report 1972] / Medical Officer of Health, Anglesey County Council.

  • Anglesey (Wales). County Council. no2003102100.
Date:
1972
Catalogue details

Licence: Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

Credit: [Report 1972] / Medical Officer of Health, Anglesey County Council. Source: Wellcome Collection.

    8/114 (page 6)
    Cofrestrwyd 1,091 o enedigaethau byw, dim ond saith yn fwy na’r llynedd yn dangos gradd o 18-0 o enedigaethau am bob mil yn y boblogaeth. Yn y blynyddoedd diwethaf cyrhaeddodd y gradd genedigol uchafbwynt o 19-5 yn 1966, ac yna disgyn yn araf araf hyd nes aros yn gyson am y dair blynedd diwethaf. Y mae’r patrwm yma’n hollol wahanol i’r disgyniad pendant a welir yng ngradd genedigol Cymru a Lloegr sydd wedi mynd i lawr o 18-5 yn 1964 i 14-8 yn 1972, gan ddisgyn 1 • 2 yn ystod y deuddeg mis diwethaf. Y mae’n edrych yn debyg nad ydyw’r gwasanaethau atal cenhedlu ddim mor effeithiol yma ag ydynt yn y wlad yn gyffredinol ac er fod yna fwy yn mynychu y clinigau yn 1972 (gwel tu fewn i’r Adroddiad) y mae’n angenrheidiol rhoi sylw blaenllaw i’r mater yma yn y dyfodol. Yr ydym wrth gwrs wedi dechrau symud ymlaen drwy gael Clinig Symudol “pob pwrpas” a hefyd apwyntio Ymwelydd Cynllunio Teulu er ceisio sicrhau fod y cyfleusterau ar gael i’r rhai sy’n byw yn yr ardaloedd gwledig a hefyd i gynnjg gwasanaeth yn y cartrefi iddynt os oes angen. Nid ydyw’r Ddeddf Erthylu wedi cael llawer o argraff ar y Sir hyd yn hyn a nodwyd fod 87 wedi cymeryd lie yn 1972 a 90 yn 1971. Y mae llawer o’r gwasanaethau wedi dangos cynnydd amlwg ym maint y darpariaethau a hefyd yn y defnydd a wneir ohonynt, ac maent wedi elwa oherwydd penderfyniadau y Cyngor yn ystod 1971. Y mae hyn, er engraifft, yn wir am y Gwasanaeth Nyrsio Cartrefol gan fod 1,591 o gleifion dros 65 oed wedi cael sylw i’w gymharu a 1,103 yn y flwyddyn cynt, a chyfanrif yr ymweliadau yn 40,322 i’w gymharu a 24,694 yn 1971. Y mae hyn wedi bod yn bosibl gan fod yna fwy o Nyrsus Ardal, ymlyniad Hawn i Grwpiau Meddygon Gyffredinol, apwyntio Gweinyddesau Cynorthwyol i bob Practis, a gwasanaeth mwy effeithiol tua diwedd y flwyddyn ptyd gosodwyd Darpariaeth Teliffon Radio yng ngheir y nyrsus. Fe ddylai yr olaf a nodir wneud gwahaniaeth mawr gan arbed amser teithio yn y Gwasanaeth Nyrsio eleixi, ac hefyd arbed petrol mewn amser o brinder cenedlaethol. Yr oedd 70-3 y cant o’r ymweliadau a wnaed gan y Nyrsus Ardal i hen bobl dros 65 a hyn i’w gymharu a 59-7 y cant yn 1971. Yr oeddem yn gallu rhoi y Nyrsus Ardal ar Gyfarthreb Radio drwy fanteisio ar drefniant newydd oedd yn cael ei ffitio er budd y Gwasanaeth Ambiwlans. Hyderaf y bydd y Meddygon Teuluol yn ymuno a’r trefniant radio yn fuan ac felly yn creu y gwasanaeth mwyaf blaenllaw yn y wlad, os nad yn y byd, i gysylltu y meddyg, y nyrs, yr ambiwlans a’r Adran Ddamweiniau ac Argyfwng yr Ysbyty. Mae’n bleser gennyf gyfleu fy niolch i Mr. Ray Pierce Jones, y Swyddog Gofalaeth Trydan, am gynllunio a diogelu gwaith sefydlu y rhwyd- waith yma. Cafodd y Gwasanaeth Ambiwlans hefyd ei adolygu yn drwyadl, cafwyd mwy o gerbydau a dynion a chytuno Amodau Gweithio