Volume 1

Enchiridion medicum. Handleiding tot de geneeskundige praktijk ... / Uit het Hoogduitsch vertaald [door H.H. Hageman, Jnr].

  • Hufeland, Christoph Wilhelm, 1762-1836
Date:
1837
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Enchiridion medicum. Handleiding tot de geneeskundige praktijk ... / Uit het Hoogduitsch vertaald [door H.H. Hageman, Jnr]. Source: Wellcome Collection.

    107/138 (page 99)
    zich in het begin door zwaarte in het hoofd, droefgeestig- heid, hoofdpijn, duizelingen, ook soms door flaauwten, sidderen, in het vervolg door ijlhoofdigheid, slaapzucht, krampen van allerlei aard , zoowel uit- als inwendige stui- pen, kenbaar maakt; groote zwakte en afmatting, kleine, zwakke, weeke, ligt zamendrukbare, matige, menigvul- dige, zelfs soms langzame, zeer veranderlijke pols, welke niet overeenstemt met de ademhaling, snel is bij bedaard ademhalen. Over het algemeen groote veranderlijkheid van alle verschijnselen, vooral van de pis, nu eens rood, dan bleek, meestal jumenteus ; geene overeenkomst, tegenspraak der verschijnselen met den toestand der ziekte en met el- kander, droogte in den mond en geen dorst, oorzaken van pijn, b. v. mostaardpappen, en toch geene pijn, hevige ziekte, en toch weinig gevoel daarvan, zelfs verzekering van welstand: van dddr de naam maligna, boosaardig, verra- derlijk [specie leves, re vera graves); afwezigheid van de teekenen van andere soorten van koorts, vooral van de zuivere ontstekingkoorts, welke aan de kracht en hardheid van den pols, de onveranderlijkheid der verschijnselen, vooral van den pols en van de pis, de regelmatigheid van den loop der ziekte en de overeenstemming der verschijnselen met elkandei , bijzonder aan de steeds gelijkmatige verhouding van den pols met de ademhaling kenbaar is. Soms zijn echter alle teekenen zóó onzeker, dat het, vooral bij aanmerkelijke plaatselijke aandoeningen van edele ingewanden, zeer moeijelijk wordt, om te beslissen, of de koorts van eenen zuiver zenuwachtigen of van eenen ont- stekingachtigen aard is. Hier is hel geoorloofd , met voor- zigtigheid de proefmiddelen te gebruiken tol ontdekking van het ware koortskarakter; daartoe behoort vooral eene zeer behoedzaam in het werk gestelde proefaderlating. Men laat eenige onsen bloed vloeijen en neemt de werking zorg- vuldig waar. Verheft de pols zich daarbij en wordt hij lang- zaam, dan duidt dit een ontstekingachtig karakter aan en men kan meer bloed laten vloeijen ; zinkt hij , wordt hij kleiner en sneller, dan duidt dit des te zekerder het ze- 7 *