Powstanie rodu ludzkiego i embriologia u starożytnych filozofów greckich.

  • Lachs, Johann.
Date:
1936
Catalogue details

Licence: In copyright

Credit: Powstanie rodu ludzkiego i embriologia u starożytnych filozofów greckich. Source: Wellcome Collection.

    10/80 (page 6)
    wuje wszystko. Stąd to pochodzi, że gdy się ta materia pierwotna odłącza od istoty żyjącej, t. j. gdy pewna istota przestaje oddychać, natenczas ona ginie, gdyż traci duszę i zdolność pojmowania. Dusza więc wszystkich tworów żyjących jest pod względem materialnym taka sama, bo nie jest niczym innym, jak tylko powietrzem (Kai tvclvtwv re)v Qó(ov Se r] \jsvxh tó auro dtjp...) \ Różnicę zaś pomiędzy pojednyczymi tworami stwarza jedynie ciepłota tej materii pierwotnej, która jest rozmaita, nie zmieniając jednak jej właściwej istoty, bo ona jest wieczna i nieśmiertelna w przeciwieństwie do materii, mających początek i ginących (Kai avro gev tovto Kai aiSiov Kai d^avaTov ato/ua, tćov Se ra /uev yiverai, rd Se cnroKeLirei) 1 2. Mało znajdujemy w utrzymanych do dzisiejszego dnia fragmentach po Diogenesie uwag, dotyczących nasienia i em¬ briologii. Chcąc zrozumieć powstawanie nasienia podług Dio- genesa należy się zapoznać z jego anatomią naczyń brzusznych, którą opisuje w następujący sposób. W jamie brzusznej dążą do śledziony i wątroby żyły, nazwane podług narządów, do któ¬ rych uchodzą (...Ka\e'iTai rj pev cr7rAevTnę, r] Se r]7raTiTiq). Od nich odchodzą pewne gałązki do sutków, inne cieniutkie poprzez rdzeń pacierzowy do jąder, a jeszcze inne, biegnąc pod po¬ włokami i poprzez mięśnie i nerki, kończą się u mężczyzn zarówno w prawej, jak i w lewej połowie ciała w jądrach, a u ko¬ biet w macicy. Żyły te zwą się żyłami nasiennymi (enrepparLTiSęę). Najbardziej gęsta krew, w naczyniach tych krążąca, zostaje wessana przez części mięsne odżywiając je, pewna zaś jej ilość, przedostawszy się poza części mięsne, staje się rzadszą, cie¬ plejszą, a wreszcie i pienistą (...XeirTbv [scil. to aipa] Kai Sepfioy Kai d(ppwSeq yiuerat)3, zamieniając się w nasienie. Podług Censorina miał Diogenes zgodnie z Hipponem przypisywać wartość twórczą jedynie nasieniu męskiemu (...ex patris tantummodo semine partus nascatur, ut Diogenes et Hip- pon... scripserunt...) 4. O wartości lub wogóle o istnieniu na- 1 Diels, I str. 336, fr. 5. 2 Tamże I str. 339, fr. 7. 3 Aristoteles, De animalibus historiae, lib. III, cap. III (Opera omnia, Parisiis 1887, III); Wellmann U., Die Fragmente der Sihelischen Aerzte etc., Berlin 1901, str. 210, fr. 3.